postulaty strony społecznej z objaśnieniami

      Domagamy się:

1. Deklaracji ze strony Gminy Gdańsk, że nie będzie dążyć do zmiany przepisów, które umożliwiłyby podniesienie rzędnej składowania odpadów z ZUT Gdańsk z obecnych 135 m n.p.m.

Obecnie  kwatera składowa 800/1, o pojemności ok. 1,5 mln m3  zaczęła być zapełniana w 2010 roku i posiada 3 podsektory. Podsektory A i B są już całkowicie zapełnione a C już w ponad połowie. W rezerwie jest jeszcze (ostatnia, która była możliwa do zbudowania), kwatera 800/3 o podobnej pojemności. Została ona już zapełniona, w co najmniej 1/5, odpadami wydobytymi spod działki na której jest budowana spalarnia. Na kwaterze 800/3 trzeba jeszcze urządzić podkwaterę na żużel ze spalarni – co jeszcze zmniejszy jej pojemność. W rezultacie może dojść do sytuacji, że za kilkanaście lat skończy się miejsce do składowania. Podwyższenie rzędnej składowania odpadów miałoby fatalne skutki ze względu na możliwość jeszcze intensywniejszego wpływu zanieczyszczeń pochodzących z ZUT, na okolicę.  

2. Rozpoczęcia prac koncepcyjnych mającym na celu uruchomienie do 2030 roku, w Gdańsku lub okolicach, nowego zakładu utylizacji odpadów.

Gmina Gdańsk powinna być przygotowana do sytuacji w której za 10 lat, strumień odpadów przeznaczonych do składowania będzie jeszcze na tyle duży, że potrzebne będzie nowe miejsce do składowania. Budowana obecnie spalarnia jest stosunkowo mała (160 tys. ton/rok), nie ma możliwości rozbudowy i ma już wypełniony portfel dostaw odpadów.           Nie wszystkie odpady mogą być przetwarzane termicznie a budowa tzw. gospodarki bezodpadowej może potrwać znacznie dłużej niż pojemność kwater w ZUT Gdańsk. Nowy zakład utylizacji odpadów mógłby być skojarzony z potrzebną w regionie, nowoczesną     spalarnią odpadów niebezpiecznych (koncesja Port Serwisu kończy się za trzy lata a Gmina Gdańsk  zadeklarowała, że nie jej przedłuży) lub/i komercyjną spalarnią odpadów resztkowych i  przemysłowych.

3. Podjęcia decyzji o zakończenia składowania wszelkich odpadów w ZUT Gdańsk – najpóźniej do 2035 r.

 Ze względu na uciążliwość Zakładu i przewidywany brak miejsca na składowanie w  kolejnych latach odpadów, należy docelowo zaplanować teren obecnego ZUT Gdańsk jako  teren przy którym będzie funkcjonować obecnie budowana spalarnia oraz nowoczesne centrum recyklingu odpadów nie-biologicznych. 

4. Wprowadzenia zakazu składowania przetwarzania nieprzekompostowanych odpadów biologicznych na wolnym powietrzu (za wyjątkiem odpadów zielonych z  miasta -ale tylko takich, które nie zawierają skoszonych traw ani komponentów, w których nie rozpoczął się proces gnilny).

 Nowo wybudowana kompostownia jest za mała i w ubiegłym roku część odpadów biologicznych musiała być składowana i prymitywnie przetwarzana pod gołym niebem. To powodowało problemy   odorowe nie tylko w okolicy Zakładu – ale też w osiedlach oddalonych nawet o 5 km. Tym samym korzyści, wynikające z oddania do użytku tej instalacji, zostały częściowo zaprzepaszczone, zwłaszcza w ciepłym okresie roku, kiedy odpadów jest więcej. Prognozowana ilość odpadów biologicznych na rok 2021 to ok. 53 tys. ton- więc przekracza o 13 tys. ton pojemność nowej kompostowni. Część z tych odpadów musi być przetwarzana w starej kompostowni (która została dedykowana innej grupie odpadów biologicznych – wysortowanych z odpadów zmieszanych) i wymaga  przebudowy i uszczelnienia.

5. Aby hala rozładunkowa przed bunkrem na odpady, w budowanej spalarni, była zaopatrzona w bramy i odpowiedni system wentylacyjny zapobiegający przedostawaniu się na zewnątrz niekontrolowanej emisji odorów i pyłów.

Zamknięta hala wyładunkowa jest obecnie standardem w spalarniach. Poniżej fragment opinii dr Henryka  Skowrona (autorytetu w sprawach związanych ze spalaniem odpadów) z 2013 roku :  „W podobnych okolicznościach powinno się również zaproponować, by rozładunek frakcji energetycznej, dowożonej do instalacji TPOK z innych ZZO, odbywał się w zamkniętej hali wyładunkowej odpadów do bunkra a nie na otwartej rampie, tak jak to jest przewidziane i pokazane na rysunku koncepcji planu zagospodarowania terenu dla instalacji, która ma być budowana na terenie ZU Szadółki. Taki sposób rozładunku samochodów dowożących odpady do instalacji TPOK jest bardzo często stosowany, a w nowych projektach niemal wyłącznie. I tak też przewiduje się rozwiązać te kwestie we wszystkich projektach instalacji TPOK budowanych obecnie w Polsce. Zastosowanie takiego rozwiązania jest sposobem na dodatkowe zabezpieczenie przed emisją odorów w fazie rozładunku a także jako dodatkowe zabezpieczenie przeciwko ewentualnemu rozprzestrzenieniu się ognia – przy zapaleniu się odpadów bunkrze – na inne fragmenty terenu instalacji” 

6. Aby hala waloryzacji/składowania żużla w budowanej spalarni była hermetyczna.

Brak hermetycznej hali w projekcie spalarni wydaje się być niezgodny  z Decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach Prezydenta Miasta Gdańska z dn. 30 grudnia 2011 r. dla tej inwestycji, gdzie jest napisane: „Magazyn żużli zaprojektować jako szczelny z obudową ograniczającą ewentualną niezorganizowaną emisje pyłu”. Jest to też niezgodne z praktyką projektową dla wielu spalarni gdzie (jak choćby w Krakowie), hala waloryzacji żużlu jest szczelna.

7. Wprowadzenia mechanizmu kontroli działania systemów monitoringu parametrów procesu spalania i pracy instalacji oraz emisji substancji do powietrza w budowanej spalarni. Kontrola ma dotyczyć poprawności działania czujników pomiarowych, ich kalibracji, stosowanych algorytmów przeliczeniowych i oprogramowania. Kontrola powinna być przeprowadzana przez niezależną od operatora instytucję a decyzja o wyborze firmy kontrolującej powinna być podjęta przez Radę Interesariuszy ZUT i PCE.

 Przekazywanie danych do właściwych organów kontrolnych na bieżąco, poprawia   bezpieczeństwo pracy spalarni pod warunkiem, że dane te są właściwe i prawdziwe. Istnieje zatem  potrzeba okresowej weryfikacji odczytów z czujników pomiarowych (analizatorów, detektorów itp.)  i prześledzenia drogi sygnałów do miejsca, w którym przybierają postać informacji czytelnej dla ludzi. Trudno byłoby też uznać za właściwą sytuację, w której to sam operator spalarni decyduje o wyborze firmy kontrolującej.

8. Wprowadzenia zasady, że po okresie przerw technologicznych lub awarii instalacji w spalarni, wznowienie dostaw do spalenia z zewnętrznych źródeł, powinno nastąpić dopiero po likwidacji wszystkich zaległych hałd czekających na spalenie, na terenie ZUT Gdańsk.

 W założeniach technologicznych spalarni przewidziane są przerwy w pracy przeznaczone na serwis i konserwację instalacji. Założono, że będzie to nie więcej niż 40 dni w ciągu roku.  W  tych okresach piec będzie wygaszony a dostawy odpadów do spalarni wstrzymane. Wtedy pojawi się problem z odpadami z ZUT w Gdańsku, które będą musiały czekać pod gołym niebem na ponowne  uruchomienie pieca.  Podczas tych wielodniowych przerw (a także podczas dodatkowych przerw wymuszonych możliwymi  awariami), na placu Zakładu Utylizacyjnego pojawi się wiele tysięcy ton odpadów (w tym duża część biologicznych), które będą niekorzystnie oddziaływać na otoczenie.  Zakontraktowane dostawy odpadów do spalenia z Tczewa i Kwidzyna powinny być więc, w naszym gdańskim interesie, wznowione dopiero po opróżnieniu placów w ZUT Gdańsk.

9. Wprowadzenia kontroli przyjmowanych odpadów budowlanych, aby na kwatery składowania nie lądowały odpady, które mogłyby być poddane selektywnej zbiórce lub przetwarzaniu. 

Na hałdę trafiają odpady z budów z tzw. 17tki. Jest to typowy odpad zmieszany, a nie budowlany składający się wyłącznie z gruzu, płyt, itd. Nieznana jest morfologia tego odpadu, co oznacza, że trafia tam wszystko i nie ma nad tym większej kontroli.

         Gdańsk, kwiecień 2021 r.